İngiltere Kamu Sağlığı departmanının (PHE) yayınladığı yeni bir rapor,sezaryen ve kalça protezi ameliyatı gibi yaklaşık 3 milyon temel cerrahi işlemin, yakın gelecekte antibiyotiklere dirençli hastane enfeksiyonları yüzünden tehlike altında kalabileceğini açıkladı.
Rapor, 2013 ve 2017 yılları arasında ölümcül sayılan ve hastanelerde açık yaralar ile bulaşan bakterilerin yarattığı kan dolaşımı enfeksiyonlarının %35 oranında arttığını açıklıyor.
Aşırı antibiyotik kullanımı antibiyotik direncini artırıyor
Antibiyotikler son zamanlarda bakteri öldürücü gücünü kaybetmekte ve bunun nedenleri arasında aşırı kullanım da var.
Daha önce yayınlanan raporlar antibiyotiklerin öksürük, kulak ve boğaz ağrısı gibi sorunlar yaşayan hastalara da verildiğini ve antibiyotik direncinin arttığını göstermişti.
Uzmanlar bu gibi hastalıkların çoğuna, antibiyotiklerin öldüremediği virüslerin neden olduğunu belirtiyor. Bu gibi hastalıklarda hastalar genelde dinlenerek iyileşiyor ve ilaç kullanımına gerek kalmıyor.
Antibiyotik kullanımı azalıyor ama tehlike hala geçerli
PHE’nin raporu son yıllardaki çalışmalara rağmen hala hastaların %38’inin bu hastalıklarda antibiyotik beklediğini gösteriyor. Yine de İngiltere’de genel antibiyotik kullanımı %6 oranında düşmüş durumda.
Türkiye’de de bu durum çok farklı değil. 2013 yılında yapılan bir çalışmaya göre Türkiye’de her 1000 kişi başına günde kullanılan antibiyotik dozu 42.2 olarak açıklanmış ve bizi OECD ülkelerinde açık ara ile en fazla antibiyotik kullanan ülke yapmıştı.
Yeni yapılan açıklamalara göre ise Sağlıkta Dönüşüm adlı projenin akılcı antibiyotik kullanımına yönelik çeşitli çalışmaları sayesinde antibiyotik kullanımı düşmüşe benziyor.
Son rakamlara göre 2011’de toplam 15 milyar lira olan ilaç harcamalarının yaklaşık yüzde 11’ini antibiyotikler oluştururken, bu rakam 2017’de yüzde 5’e düştü.
Dikkatli olunmazsa tıpta orta çağa dönebiliriz
PHE’de görevli Prof Paul Cosford antibiyotiklerin modern tıp için hala vazgeçilmez olduğunu ama bunları ancak ihtiyaç anında kullanmak üzere saklamamız gerektiğini belirtiyor.
PHE’nin medikal şefi Dame ünvanına sahip Sally Davies ise hızlı bir şekilde hareket edilmezse, özellikle ameliyatlarda tıbbın orta çağlara döneceğini savunuyor. Davies’e göre dikkatli olmazsak basit sandığımız işlemler tehlikeli, iyileştirilebilir hastalıklar ise öldürücü olabilir.
Antibiyotiği akıllı kullanmamız lazım
Bu durumun önüne geçmekte hastalara çok büyük pay düşüyor. Bunun için:
- Antibiyotikleri, reçetede önerilen dozda ve tüm kutu bitene kadar kullanın.
- Kendinizi iyi hissediyor ve hatta şikayetleriniz azalmış olsa bile antibiyotiğinizi yarıda kesmeyin. Bu durum antibiyotiğin işe yaradığını gösterse de, ilacın görevi ancak size verilen doz ile tamamlanıyor.
- Antibiyotikleri sadece gerçekten gerekli olduğunda alın. Grip, nezle gibi hastalıklarda antibiyotik kullanılmamalıdır.
Kaynak: The Guardian
