İsviçreli ClimeWorks ve İzlandalı Carbfix şirketleri, dünyanın en büyük karbon yakalama tesisini İzlanda’da açtı. Tesis havadan her yıl 4 bin ton karbondioksit yakalayabiliyor. Bu yaklaşık bin kişinin yıllık karbon salımı kadar.
Orca isimli bu karbon yakalama tesisi, U şeklinde 8 adet çelik kutudan oluşmakta. Nakliye konteynırı büyüklüğündeki bu kutuların içindeki fanlar, havayı içeri çekip filtrelerden geçirmekte.
İçeriye verilen ısı, daha sonra bu filtrelerden karbondioksiti ayırıp, su ile birleştirip, toprağın derinliklerine itiyor. Burada depolanan karbondioksit bazalt taşı ile tepkimeye geçerek iki yıl içinde taşlaşıyor.
Hakkını vermek lazım, oldukça yaratıcı bu teknoloji, havada yok edilemeyen karbondioksiti, başka bir yapıya çevirerek depolayabiliyor. Buna ek olarak jeotermal enerji ile çalıştığı için çevreci puanları da artıyor.
Orca bu özellikleri sayesinde, tüm kullanım ömrü boyunca, yani inşaattan, işletmeye ve yıkımına kadar ki tüm işlemler ile, yakaladığı karbonun sadece %10’unu salacak, yani %90 verimlilik ile çalışacak.
Bununla beraber Orca’nın çalışma ücreti oldukça yüksek. 1 ton karbondioksiti yakalamak için 1.100 dolarlık bir faturaya sahip. Yine de şimdiden müşterileri arasında Microsoft, Shopify ve Swiss Re gibi şirketler var.
Maalesef Orca hem boyutu hem de faturası ile küresel karbon yakalama ihtiyacımıza tek başına çözüm olacağa benzemiyor.
Paris Anlaşmasına göre her yıl ortalama 8 milyon tonluk karbondioksiti havadan yakalamamız lazım. Orca maalesef şirketlerin karbon salımı yapmasına bahane yaratmaktan öteye geçemeyecek gibi.
Daha küresel ihtiyaçlar içinse uzmanlar, doğal karbon yakalama teknolojilerin daha verimli olduğunda hemfikir diyebiliriz.
Yeşil alanların artırılması, toprağın nadasa ve çıplak bırakılmaması, onarıcı tarım teknikleri hem geniş bir şekilde uygulanabiliyor hem de uygulaması milyonlarca dolarlık yatırımlar gerektirmiyor.
Orca kullandığı teknolojisi ile ilham veriyor ama arkasından bir soruyu beraber getiriyor: Değer mi?
