Dereler, göller ve bataklıklar ABD’de bir ilçenin kararından sonra, bulundukları eyalete üzerlerindeki inşaatı durdurmaları için dava açtı.
Kulağa oldukça garip gelse de, ABD’nin Kaliforniya’da bulunan Orange idari bölgesi (ilçesi) su kaynaklarına haklar tanımaya karar verdi.
Bu karar ile, “su yollarının” var olma, akma, kirlilikten korunma ve sağlıklı bir ekosisteme sahip olma hakları olduğuna karar verildi. Karar aynı zamanda kendileri adına vatandaşların dava açma hakkını da tanıyor.
Aslında böyle bir karar ilk değil, daha önce de Ekvador, Uganda’a benzer kararlar alınmış, Hindistan ve Bangladeş’de doğa adına davalar açılmıştı.
ABD’de ilk olan bu davada ise Wilde Cypress ve Boggy Dereleri, Crosby Island Bataklığı, Hart ve Mary Jane gölleri haklarını arıyor.
Üzerilerine bir inşaat şirketi tarafından yapılacak projede 46 hektarlık (~60 futbol sahası) alanın yok olacağını ve kirleneceklerini belirten doğal alanlar, haklarını ararken aynı zamanda insanların da su kullanım hakkını engelleyeceğini belirtiyor.
Doğal alanlar için davayı açan, Chuck O’Neal banliyo gelişimi yüzünden bu alanların yeterince zarar gördüğünü artık seslerini kazandıklarını ve bunu duyurucaklarını belirtti.
Eyalet kurulduğundan beridir benzer gelişmeler için 3,5 milyon hektardan daha fazla alanın yok olduğu belirtiliyor. Yasal uzmanlar davanın her iki yöne de gidebileceğini belirtiyor.
Ekvador’daki yasal süreçte, Vilcabamba Nehri üzerine yapılacak proje iptal edilmiş, Hindistan’da ise Ganj ve Yamuna nehirlerine yasal haklar tanınmıştı.
Türkiye’de de İkizdere ve İkizköy’de tam kapanma fırsat bilinerek doğal alanlar yok edilmekte.
İkizdereli kesilmiş ağaç dallarını sırtına yüklemiş bir kadının sözleri ise bize bu kararların önemli olduğunu bir kez daha hatırlatıyor:
“Bunun yaprağı, bunun gözyaşı kaşığınıza değecek.”
Bizde bir gün benzer kararların alınması dileği ile…
